Dr. Rudolf Steiner , Dornach - Schweiz     

INHOUDSOPGAVE  "GOETHEANUM"

3

4

Kies jouw muzikale entree tot onderstaande presentatie

5

Ten Geleide

Goetheanum - "Haus der Sprache"

Mooie spirituele ervaringsfeiten beleefde ik in 1974-1975, tijdens studiebijeenkomsten in het Goetheanum, centrum van de Anthroposofische Beweging te Dornach in Zwitserland. De primaire invloed hiervan op mij als jong architect is reden om aandacht voor dit gebouw en de onderliggende "Bouwgedachten" te vragen. In latere perioden heb ik de door leermeester Steiners' aangereikte visies , op eigen wijze voor zover mogelijk , naar mijn ontwerpen trachten te interpreteren en te verwerken.

Rudolf Steiner

Stichter van de Anthroposofische beweging en ontwerper van het Goetheanum was Dr. Rudolf steiner (1861-1925). Hij was op jonge leeftijd reeds geÏnspireerd door Goethe, die op vele terreinen van wetenschap baanbrekende visies had ontwikkeld, mede door de mogelijkheden van het bovenzinnelijke schouwen. De toeloop van vele belangstellenden maakte de bouw van een eigen gebouw noodzakelijk. Op exploratieve wijze, kwam het ontwerp, in eerste instantie door maquettes, tot stand.

 Symbool Christusweg

Door het volgen van natuurlijke wetmatigheden bij het ontwerpen van plattegronden, gevels, detaillering, materiaalgebruik  en inrichting van het Goetheanum, heeft steiner een architectonisch en kunstzinnig voorbeeldproject gecreëerd, dat vele generaties aan vormgevers na hem heeft geïnspireerd. Naar vormgeving en filosofie is het Goetheanum als het ware een dynamische encyclopedie voor architecten en kunstenaars en wordt terecht "Haus der Sprache" genoemd. Heel belangrijk is dat Steiner er op wees om gebruik te maken van de nieuwste inzichten op het gebied techniek, materiaalgebruik etc. zodat nimmer een stilstand in de ontwikkeling van het denken plaatsvindt en een gebouw of kunstzinnige uitdrukking de ultieme vertegenwoordiger van de Tijdgeest is. Steiner en zijn adepten, zagen in de ontwikkelde theorieën, mede door de "bewijsvoering" van het bovenzinnelijke schouwen, een "Symbool  tot de Weg naar de Christus", het "Centrum van Licht en Liefde" van het Creatief Beginsel. Als wij op de bergweg naar het Goetheanum omhoog liepen en even stonden uit te puffen, werden wij door passanten aangesproken met , " Sie sollen nicht halten auf dem Weg zum Goetheanum (i.c. De Weg naar de Christus)"

1e Goetheanum

Het is zeer te betreuren dat het 1e Goetheanum door brandstichting , in de Silvesternacht van 31 december 1922 op 1 januari 1923, door brandstichting is vernietigd.  In deze nacht werd het levenswerk van 10 jaar van Steiner, zijn Team, kunstenaars en vele ambachtslieden in één nacht weggevaagd. De vraag daarbij is  ligt de oorzaak in "opgeroepen destructieve krachten" vanwege geesteswetenschappelijk vernieuwende inzichten en artistieke expressies in een religieus behoudende samenleving of vormde de brand, de uit de hand gelopen wraak van een enkeling ?  Hoewel de Anthroposofie geen religie is, werd op grond van Steiners’ zienswijze de zgn. Christengemeenschap, een nieuwe geestelijke stroming, opgericht door Theologen die de reguliere kerk hadden verlaten.  Hoe dan ook, in 1923 besloot Steiner opnieuw te beginnen. Deze "tour de force" vormde, mede gezien alle andere activiteiten,  een aanslag op zijn gezondheid. In 1925 overleed Rudolf Steiner en heeft de realisatie van zijn ontwerp voor het 2e Goetheanum, dat in 1928 gereed kwam, op de fundering na, niet meer meer mogen aanschouwen. Naast het 2e Goetheanum en diverse bijgebouwen, telt de nalatenschap van Dr. Steiner vele publicaties, die van grote invloed zijn geweest op diverse takken van wetenschap en kunsten. Steiner gaf zelf aan dat na zijn overlijden vele gebouwen, in zijn stijl van ontwerpen, zouden worden gerealiseerd.

Literatuur

Over het Goetheanum en het Anthroposofische gedachtegoed van Dr. Rudolf Steiner is veel literatuur verschenen, waarvoor verwezen wordt naar de Bibliotheek van het Goetheanum. Hieronder worden slechts enkele titels en auteurs genoemd.

Contact: Goetheanum - Rütitweg 45 - 4143 Dornach - CH - Tel. +41 (0)61 706 44 44 - Website: www.goetheanum.org

                                                                                                                6